Europese standaard ‘Markers of Harm’ officieel goedgekeurd

Europa heeft een gemeenschappelijke standaard goedgekeurd voor zogenaamde ‘markers of harm’. Dat zijn signalen die wijzen op risicovol of problematisch gokgedrag. De richtlijn, ontwikkeld door het Europees Comité voor Normalisatie, moet aanbieders helpen om gokkers eerder te beschermen. De invoering is vrijwillig, maar de impact kan groot zijn voor zowel spelers als aanbieders.

Samenvatting

Europa heeft een belangrijke stap gezet in de strijd tegen gokproblemen met de goedkeuring van de ‘markers of harm’ standaard. Deze richtlijn helpt gokbedrijven om risicovol spelgedrag vroeg te herkennen via specifieke gedragsindicatoren. De standaard is ontwikkeld door verschillende Europese partijen en wordt begin 2026 gepubliceerd. Hoewel vrijwillig, biedt deze norm concrete handvatten voor preventie en bescherming van spelers in heel Europa.

Wat zijn markers of harm

‘Markers of harm’ zijn gedragingen of patronen die kunnen duiden op beginnende gokproblemen. Ze vormen geen diagnose, maar helpen gokbedrijven en toezichthouders om tijdig in te grijpen. Het doel is simpel: schade voorkomen voordat het uit de hand loopt.

Voorbeelden van zulke signalen zijn een plotselinge stijging van inzetten, frequenter spelen dan normaal of afwijkend betaalgedrag. Zulke veranderingen kunnen wijzen op controleverlies. De Europese standaard biedt nu een lijst van criteria waarmee aanbieders deze patronen beter kunnen herkennen.

Hoe kwam de standaard tot stand

De nieuwe richtlijn is ontwikkeld onder leiding van AFNOR, de Franse normalisatie-instelling. De European Gaming and Betting Association (EGBA) diende het oorspronkelijke voorstel in. Wetenschappers, gokbedrijven, verslavingsdeskundigen en toezichthouders uit verschillende landen werkten eraan mee.

Op 25 september 2025 stemden de nationale normalisatie-instituten binnen het Europees Comité voor Normalisatie over het voorstel. Een ruime meerderheid stemde voor. Daarmee werd de standaard officieel aangenomen.

Volgens de EGBA was het een uniek project, omdat voor het eerst zoveel partijen uit de goksector samenwerkten aan een gemeenschappelijke aanpak voor spelersbescherming.

Het Europees Comité voor Normalisatie (CEN) is een organisatie waarin Europese landen samenwerken om gemeenschappelijke technische en kwaliteitsnormen op te stellen, zodat producten en diensten in heel Europa op dezelfde manier beoordeeld en gebruikt worden.

Wat staat er in de nieuwe richtlijn

De standaard beschrijft hoe risicovol gokgedrag kan worden geïdentificeerd en welke stappen bedrijven kunnen nemen om in te grijpen. Ze legt geen wettelijke plichten op, maar geeft praktische richtlijnen.

Een aantal kernelementen:

• beschrijving van gedragsindicatoren die wijzen op risico
• aanbevelingen over hoe aanbieders kunnen reageren op zorgwekkend gedrag
• richtlijnen voor communicatie met spelers, zoals waarschuwingen of hulpaanbod
• advies over samenwerking met hulpinstanties bij ernstige gevallen

Door deze aanwijzingen te volgen, kunnen aanbieders beter invullen wat verantwoord spelen betekent.

Wanneer treedt de standaard in werking

De stemming is afgerond, maar de norm is nog niet gepubliceerd. De officiële tekst wordt vertaald in verschillende talen. De verwachting is dat dit begin 2026 gebeurt.

Daarna kunnen aanbieders, toezichthouders en lidstaten de richtlijn vrijwillig opnemen in hun beleid. Het is dus geen wet, maar wel een erkende Europese standaard. In de praktijk zal de invloed ervan afhangen van hoe actief landen en bedrijven hem toepassen bij online casino’s in Nederland en Europa.

Waarom dit belangrijk is

Voor spelers betekent de standaard meer duidelijkheid en bescherming. Wanneer aanbieders vroegtijdig ingrijpen, kunnen financiële problemen of verslaving sneller worden voorkomen. Voor gokbedrijven biedt de norm een kader dat over de landsgrenzen heen werkt.

Tot nu toe verschilde de aanpak per land, wat verwarring gaf. Een Europese standaard zorgt voor meer gelijkheid en duidelijkheid. Voor toezichthouders maakt de richtlijn het eenvoudiger om beleid te vergelijken en te controleren.

Reacties uit de sector

Maarten Haijer, secretaris-generaal van de EGBA, noemde de goedkeuring “een belangrijk bewijs dat samenwerking binnen de sector loont.” Hij benadrukte dat aanbieders nu concrete richtlijnen krijgen om verantwoord spelen serieus te nemen.

Ook Vasiliki Panousi van de EGBA reageerde positief. Volgens haar is dit “de eerste Europese norm die gokgedrag structureel helpt analyseren en begrijpen.”

Toezichthouders, verenigd in het Gambling Regulators European Forum (GREF), steunen de norm. Zij zien het als een waardevol hulpmiddel, vooral in landen waar nog weinig preventieregels bestaan.

Wat betekent dit voor Nederland en België

Nederland kent al een zorgplicht voor online casino’s en online bookmakers. Toch zijn de regels vaak vaag. De Europese standaard kan helpen om die plicht concreter te maken. Het biedt duidelijke richtlijnen voor monitoring en interventie.

In België ligt de nadruk al langer op bescherming van kwetsbare spelers. Toch kan ook daar de Europese aanpak helpen om gegevens beter te interpreteren en interventies sneller te starten.

Beide landen zullen waarschijnlijk gebruikmaken van de richtlijn als leidraad, zelfs al is die niet verplicht.

Uitdagingen bij de uitvoering

Toch zijn er ook kanttekeningen. Het vrijwillige karakter betekent dat sommige aanbieders de norm mogelijk naast zich neerleggen. Het opzetten van systemen om gedragspatronen te herkennen vergt bovendien technische middelen en personeel. Niet elke aanbieder kan dat even snel.

Privacy is een ander belangrijk punt. Gokbedrijven verzamelen en analyseren gevoelige gegevens. Dat moet gebeuren binnen de grenzen van de AVG-wetgeving. Een laatste uitdaging ligt bij de handhaving. Zonder controle kan een vrijwillige standaard zijn kracht verliezen.

Hoe werkt het in de praktijk

Een voorbeeld maakt het duidelijk. Stel dat een speler normaal gesproken eens per week speelt met bescheiden inzetten. Opeens stort hij dagelijks geld en speelt hij urenlang.

De aanbieder herkent deze verandering als een marker of harm. Vervolgens kan die:

• een waarschuwing tonen tijdens het spelen
• persoonlijk contact opnemen om verantwoord speelgedrag te bespreken
• tijdelijke limieten instellen of de speler de kans geven zichzelf uit te sluiten

Zo’n aanpak voorkomt dat een probleem escaleert.

Positieve effecten op langere termijn

De standaard kan bijdragen aan minder gokverslavingen en minder financiële schade. Door gedrag te monitoren in plaats van alleen transacties te volgen, kan preventie veel eerder beginnen. Ook kan deze samenwerking leiden tot meer transparantie binnen de sector. Gokbedrijven die zich aan de standaard houden, tonen betrokkenheid bij spelerswelzijn. Dat kan hun reputatie verbeteren.

Voor overheden biedt de standaard een basis om beleid op te bouwen of bestaande regels aan te scherpen.

De stem van een ervaringsdeskundige

Tom, 34, worstelde jarenlang met online gokken. “Ik verloor niet alleen geld, maar ook controle,” vertelt hij. “Had iemand me destijds gewaarschuwd, dan was het misschien anders gelopen.”

Volgens Tom zouden waarschuwingen of speellimieten hem hebben geholpen. “Als een systeem dat automatisch herkent, kun je mensen echt redden voordat ze te ver gaan.”

Zijn verhaal illustreert precies waarom de markers of harm belangrijk zijn.

De toekomst van verantwoord gokken in Europa

De komende maanden werkt het Europees Comité voor Normalisatie aan de afronding en publicatie van de tekst. Daarna is het aan de lidstaten en de gokbedrijven om de richtlijn in praktijk te brengen.

De EGBA hoopt dat zoveel mogelijk landen de standaard omarmen, zodat spelers in elk Europees land dezelfde bescherming krijgen. Of dat lukt, hangt af van samenwerking, inzet en transparantie. Maar één ding is duidelijk: met de goedkeuring van deze standaard zet Europa een concrete stap richting veiliger en eerlijker gokken.